Preview

Qainar Journal of Social Science

Кеңейтілген іздеу

Жануарлардың аурулары және олардың экологиялық ортаға және халықтың денсаулығына әсері

https://doi.org/10.58732/2958-7212-2023-2-62-76

Толық мәтін:

Аннотация

   Ғасырлар бойы адамдар денсаулық сақтау, мал шаруашылығы және қоршаған ортаны қорғау салалары арасындағы өзара әрекеттесудің маңыздылығын түсініп, осы өзара әрекеттесуді қамтамасыз етуге қатысты. Шамамен 20 жыл бұрын адам денсаулығына, сондай-ақ жануарлардың денсаулығы мен қоршаған ортаға әсер ететін бағдарламаларды әзірлеуге және жүзеге асыруға біртұтас және салааралық тәсілді ұсынатын декоммунизацияланған. Денсаулық тұжырымдамасы пайда болды. Жануарлардың ауруларын зерттеудің өзектілігі және олардың экологиялық ортаға және халықтың денсаулығына әсері күмән тудырмайды. Сонымен қатар, қорғалатын табиғи аумақтарда жабайы табиғатпен эпидемиялық проблемалар туындауы мүмкін, олар қоршаған ортаға (жайылымдар, жерлер, су ортасы) ғана емес, сонымен қатар халыққа да үлкен әсер етеді – бұл адам денсаулығына қауіп төндіреді. Салыстырмалы түрде гүлденген елдердегі адам денсаулығына негізгі экологиялық қауіптер ластанған ауа, Шу және улы заттардың әсері болып табылады. Ауру мен ластану арасындағы тікелей байланысты дәлелдеу өте қиын болғанымен, мұндай жағдайларды әр елде кездестіруге болады. Аурулардың дамуын анықтайтын көптеген факторларды халық арасында мемлекеттік реттеу және ақпараттық науқандар арқылы азайтуға немесе болдырмауға болады. Көптеген зерттеулер сонымен қатар биоәртүрліліктің жоғалуы жануарлар арасындағы жұқпалы аурулардың қаупін, сондай-ақ олардың адамға берілу қаупін арттыратынын көрсетті. Кең биоалуантүрлілік патогендердің берілу жылдамдығын төмендетеді, сондықтан адамдарға, жабайы табиғатқа, малға және өсімдіктерге ауру қаупін азайтады.

Авторлар туралы

С. Ш. Лапбаева
Қайнар Академиясы
Қазақстан

э. ғ. к., доцент

Алматы



М. Ишик
Қазақ ұлттық аграрлық зерттеу университеті; Шукран ынтымақтастығы мен дамуына жәрдемдесу қауымдастығы Қайырымдылық Қоры
Қазақстан

құрметті профессор

Алматы

Түркия

Стамбул



Н. С. Шманова
Қайнар Академиясы
Қазақстан

э. ғ. м., аға оқытушы

Алматы



Әдебиет тізімі

1. Samokhin V. T., Shakhov A. G. Timely prevent non-infectious diseases of animals // Veterinary medicine. – 2000. – № 6. – P. 3-6.

2. Seidov N. M., Inozemtsev V. N., Kurakaev M. E. Insurance service of animal husbandry in veterinary medicine // Veterinary Medicine. – 2001. –№ 9. – P. 15-17.

3. Ivanov I. I. Ways to increase productivity, reproductive ability, prevention and treatment of farm animals: materials of scientific practice // Conference proceeding of State Agricultural Academy-Kursk. – 2001. – P. 117-125.

4. Panin A. N., Garbuzov A. V., Tretyakov D., Kirillov L. V. Certification of veterinary drugs // Veterinary medicine. – 2001. – № 1. – P. 14-19.

5. Sizikov V. I., Fomin A. A. Improving the activities of the veterinary service // Agribusiness management in the conditions of transition to a market economy. – Saransk. – 1996. – P. 120-123.

6. Smirnov L. M. Ecological problems of veterinary medicine // State, problem and prospects of development of vet. Science of Russia. –1999. – № 2. – Р. 82-84.

7. Taigashinova K. T. Aspects of management accounting of environmental activities. "Ways to improve accounting, economic analysis, audit and training of specialists in modern conditions" // Collection of abstracts of the Republican scientific and practical conference. – Tashkent. – 2010. – P. 51-53.

8. Popov L. K., Sukhov K. A. The role of hepatises in the development of infertility in cows // Actual problems of diseases of reproductive organs and mammary glands in animals: mater. international scientific and practical conference. – Voronezh. – 2005. – № 9. – P. 156-158.

9. Gertman A. M., Saperov V. K. Osteodystrophy of dairy cows in technogenic provinces of the Southern Urals contaminated with heavy metals // – Veterinarian. – 2001. – № 4. – P. 42-43.

10. Tairova A. R., Kuznetsov A. I. Chemical elements in the biosphere. – Troitsk: KGAVM Publishing House, 2006. – 204 p.

11. Donnik I. M., Smirnov P. N. Ecology and animal health. - Yekaterinburg: Publishing and editorial agency UTK, 2001. – 331 p.

12. Paliy V. F. Management accounting. - Moscow: INFRA-M, –1997.– 480 p.

13. Satubaldin, S. S. Production accounting in the industrial products of the USSR and the USA (comparative research). Abstract of the dissertation for the degree of doctor of economic sciences, Мoscow. – 1980.

14. Tomchuk O., Lepetan I., Zdyrko N., Vasa L., Tomchuk O. Environmental activities of agricultural enterprises: Accounting and analytical support // Economic annals-XXI. – 2018. – Vol. 169 (1-2). – P. 77-83. doi: 10.21003/ea.V169-15

15. Stratan A., Manole T. Costs: key element of financial control // Economic annals-XXI. – 2018. – Vol. 173 (9-10). – P. 49-54. doi: 10.21003/ea.V173-08

16. Vallišová L., Černá M., & Hinke J. Implementation of sustainability aspects in the financial reporting system: an environmental accounting standard // Economic annals-XXI. – 2018. – Vol. 173 (9-10). – P. 55-59. doi: 10.21003/ea.V173-09


Рецензия

Дәйектеу үшін:


Лапбаева С.Ш., Ишик М., Шманова Н.С. Жануарлардың аурулары және олардың экологиялық ортаға және халықтың денсаулығына әсері. Qainar Journal of Social Science. 2023;2(2):61-75. https://doi.org/10.58732/2958-7212-2023-2-62-76

For citation:


Lapbaeva S.Sh., Isik M., Shmanova N.S. Animal disease and its impact on the ecological environment and public health. Qainar Journal of Social Science. 2023;2(2):61-75. https://doi.org/10.58732/2958-7212-2023-2-62-76

Қараулар: 525


ISSN 2958-7212 (Print)
ISSN 2958-7220 (Online)