Preview

Qainar Journal of Social Science

Кеңейтілген іздеу
Том 3, № 3 (2024)
Шығарылымды жүктеу PDF (English)
6-23 201
Аннотация

Бұл мақала банктік цифрландырудың банк саласының дамуына, әсіресе банк қызметінің тиімділігіне әсерін зерттейді. Бұл зерттеу қаржылық банктердің дамуының маңызды факторларын және Қазақстанның банк секторындағы банктік цифрландыруды дамыту факторларын анықтауға бағытталған. Осы мақсаттың негізінде банктік цифрландырудың өзегі және оның анықтамасы қарастырылатын болады. Зерттеу барысында цифрлық технологияның дамуының сандық және сапалық сипаттамалары және оның банк саласының дамуына ықпалы қарастырылған кешенді талдау жүргізілді. Бұл жұмыста көрсетілген мәселелер сандық және қаржылық талдау әдістерін қолдану арқылы шешіледі. Зерттеу барысында нүктелік көрсеткіш әдісі қолданылды. Цифрландырудың банк саласына енуін бағалау үшін Халық банкінің 2019-2023 жылдарға арналған жылдық есептерінің деректері пайдаланылды. Жеке банктер үшін деректерді талдауға мүмкіндік беретін панельдік тәсіл де қолданылады. Біздің зерттеулерімізге сүйене отырып, біз банкті цифрландыру цифрлық банкингті пайдаланушылар санына, цифрлық банктік транзакцияларға және банк өнімділігіне АТ инвестицияларының өсуіне (мысалы, меншікті капиталдың кірістілігі, RoAE) назар аудара отырып, банктің жұмысына нақты әсер етеді деген қорытындыға келдік. Зерттеу нәтижелері банктердің цифрлық түрлендіру тәжірибесіне, әсіресе цифрлық инвестициялар мен өнімділікті арттыруға қатысты әсер етеді. Бұл зерттеу цифрлық трансформацияның банк жұмысына әсері туралы болашақ зерттеулердің негізін қалайды және қазақстандық банк индустриясындағы инвестициялық шешімдерге анықтама береді.

24-38 142
Аннотация

Мақала эмоциялар мен ақыл - ойдың өзара байланысы мәселесін, сондай-ақ өз эмоцияларын және басқалардың  эмоцияларын тану және басқару қабілетін біріктіретін эмоционалды интеллект құбылысын (бұдан әрі-ЭИ) зерттеуге арналған. Бұл жұмыс эмоционалды интеллекттің өзін-өзі тану, өзін-өзі реттеу, мотивация, эмпатия және әлеуметтік дағдылар сияқты негізгі компоненттерін және олардың кәсіби ортаға әсерін қарастырады. Эмоционалды интеллект деңгейі кәсіби және цифрлық дағдылармен қатар қажетті қасиет болып табылады. Мақалада эмоционалды интеллект туралы түсінікті кеңейту мақсатында аналитикалық, когнитивті және отандық психология аясында ұсынылған адамның эмоционалды күйінің негізгі теориялық аспектілеріне шолу жасалды. Эмоцияларды физиологиялық реакциялар немесе когнитивті процестер нәтижесінде, сондай-ақ әлеуметтік оқыту мен мотивация контекстінде қарастыратын теорияларды талдауға баса назар аударылады. Бұл жұмыс эмоциялардың қабылдаумен, мотивациямен және танымдық процестермен өзара әрекеттесуінің негізгі аспектілерін, сондай-ақ олардың жеке тұлғаның тұтастығын қалыптастырудағы және кәсіби ортаға бейімделудегі рөлін зерттейді. Эмоционалды реакцияларды талдауға, олардың субъект үшін маңыздылығын бағалауға және эмоционалды күйлер мен когнитивті әрекеттер арасындағы байланысты табуға маңызды назар аударылады. Мақаланың қорытындылары ЭИ-нің эмоционалды реакцияларды түсінудегі негізгі фактор ретіндегі маңыздылығын көрсетеді, бұл оны психологиялық теория мен практикада маңызды элемент етеді.

39-53 95
Аннотация

Батыс Қазақстан аймақтады дамуының экономикалық тұрақтылығы, олардың елдің жалпы аймақтік өніміне қосқан елеулі үлесіне қарамастан, елеулі тәуекелдерге ұшырайды. Экономикалық тұрақтылықтың негізгі тәуекелдерін анықтау және оларды еңсеру жөніндегі шараларды негіздеу үшін осы аймақтардың экономикалық көрсеткіштерінің динамикасын зерттеу қажет. Мақаланың мақсаты Батыс Қазақстан аймақтардың экономикалық тұрақтылығының динамикасын зерттеу және оны арттыру бойынша ұсынымдар әзірлеу болды. Мақсатқа жету үшін мынадай міндеттер шешілді: аймақтік экономиканың ауқымын, оның құрылымын, инвестициялар көлемін және ғылыми-зерттеу және тәжірибелікконструкторлық жұмыстарды сипаттайтын негізгі экономикалық көрсеткіштер бойынша экономикалық орнықтылық динамикасына талдау жүргізу; экономикалық орнықтылыққа қол жеткізу тәуекелдерін анықтау; оларды еңсеру жөніндегі шараларды айқындау. Батыс Қазақстан аймақтары дамуының экономикалық тұрақтылығына қол жеткізу олардың экономикалық құрылымындағы теңгерімсіздіктерге байланысты қиын деген болжам гипотеза болды. Логикалық, экономикалық және статистикалық талдау, аналогия, салыстыру, жүйелік тәсіл, жалпылау әдістері қолданылды. Жүргізілген талдау нәтижесі Батыс Қазақстан аймақтардың экономикалық тұрақтылығының негізгі тәуекелдерін анықтау болды, олардың қатарына экономиканың  шикізаттық сипаты, өңдеу өнеркәсібінің үлес салмағының төмендігі, бюджетпен қамтамасыз етілмеуі, аймақтардың табиғи апаттардан жоғары осалдығы жатады. Анықталған тәуекелдердің теріс әсерін нивелирлеу және Батыс Қазақстан аймақтардың экономикалық тұрақтылығын арттыру бойынша ұсынымдар әзірленді.

54-71 190
Аннотация

Бүгінгі таңда техникалық саланың даму тенденциясы және салауатты өмір салтын қалыптастыру қажеттілігінің артуы жағдайында маман таңдауда маңызды фактор тек құзыретті маман ғана емес, сонымен қатар эмоционалдық интеллекттің жоғары деңгейі де ескеріледі, өйткені бұл нәтижеге жету үшін адамдармен жұмыс істеудегі тиімділіктің негізгі болжаушылардың бірі. Бұл зерттеу өзекті болып табылады, өйткені техникалық мамандықтардың менеджерлері тікелей технологиямен жұмыс істеуге бағытталған және эмоционалдық интеллект саласы олардың даму аймағы болады, өз кезегінде тренерлер адамдармен жұмыс істеуге назар аудара отырып, эмоционалдық интеллект дағдыларын жиі шыңдайды. Мақсат – техникалық компания менеджерлері мен фитнес-жаттықтырушылар арасындағы эмоционалдық интеллект айырмашылығының деңгейін анықтау. Объектілер – техникалық компанияның менеджерлері («КН-Тел» ЖШС) және фитнес-тренерлер (FitnessB). Зерттеу пәні эмоционалды интеллект деңгейі болып табылады. Зерттеу әдістемесі «Эмоционалдық интеллект сынағы» (Н. Холл) және «Тест ЭмИн» болды. Техникалық компания менеджерлері мен фитнес-клуб жаттықтырушыларынан жиналған деректер IBM SPSS Statistics 22 статистикалық бағдарламалық пакетінің көмегімен өңделді. Эмоциялық интеллект екі топтың да табысты болуында маңызды рөл атқарады, бірақ кәсіби ортаға байланысты әртүрлі түрде көрінеді. Бұл айырмашылықтарды әртүрлі кәсіби санаттар үшін эмоционалдық құзыреттіліктерді дамыту бағдарламаларын әзірлеу кезінде ескеру қажет. Бұл жұмыстың нәтижелері екі топтағы басқа адамдардың эмоцияларын түсіну деңгейін анықтауға мүмкіндік берді және оларды пайдалануға болады. Компаниялары жалпы эмоционалдық интеллектті және оның жеке аймақтарын дамытуға бағытталған оқу бағдарламалары мен іс-шараларын жасау үшін.

72-86 105
Аннотация

Әртүрлі елдердегі қаржы индустриясы қатаң реттеуге және пайыздық мөлшерлемелердің нарыққа бейімделуіне байланысты жасыл қаржы секторының өсуі коммерциялық банктердің қызметіне айтарлықтай әсер етті. Бұл әсер әсіресе тұрақты қаржының маңызды құрамдас бөліктері ретінде пайда болған жасыл несиеде, облигацияларда және сақтандыруда айқын көрінеді. Жаңа қаржылық парадигма ретінде жасыл қаржыландыру экономикалық өсуді экологиялық тұрақтылықпен байланыстыру арқылы үлкен даму перспективаларын ұсынады. Жасыл қаржылық өнімдер мен қызметтерді белсенді дамыта отырып, коммерциялық банктер өздерінің операциялық көрсеткіштерін жақсарта алады және пайданың өсуіне жаңа мүмкіндіктер жасай алады. Бұл зерттеу жасыл қаржы мен банк қызметінің арасындағы байланысты бағалау үшін мемлекеттік, акционерлік және қалалық коммерциялық банктердің деректерін пайдалана отырып эмпирикалық талдау жүргізеді. Нәтижелер жасыл қаржыландыру коммерциялық банктердің операциялық көрсеткіштеріне оң әсер ететінін көрсетеді. Атап айтқанда, жасыл несие экологиялық мәселелерді шешу кезінде табыстылықты арттыратын маңызды драйвер ретінде пайда болады. Дегенмен, зерттеу сонымен қатар стратегиялық теңестіру, өнімді инновациялау және тәуекелдерді басқаруды жақсарту сияқты бірнеше қиындықтарды анықтайды. Коммерциялық банктер стратегиялық жоспарлауды жетілдіріп, инновацияларды дамытып, әлеуметтік жауапкершілік сезімін сақтай отырып, серпінді сақтау үшін бәсекеге қабілеттілігін күшейтуі керек. Бұл күш-жігер жасыл қаржыландыруды ілгерілетуге ықпал етеді және банктерге тұрақты экономикалық дамуды ілгерілетуде шешуші рөл атқаруға мүмкіндік береді. Бұл зерттеу экономикалық мақсаттарды экологиялық мақсаттармен сәйкестендіруге бағытталған саясаткерлер мен қаржы институттары үшін құнды түсініктер береді.



ISSN 2958-7212 (Print)
ISSN 2958-7220 (Online)